Nửa đêm hái trộm dưa

Câu chuyện nói đến một vị Tỳ-kheo sống trong rừng sâu tu hành. Cách khu rừng không xa có mẫu đất trồng dưa. Vào một đêm trời tối, có vị Tỳ-kheo nhìn thấy một kẻ muốn trộm dưa.

Khi muốn vào hái dưa thì mặt trăng lên cao, anh ta nghĩ: “Nếu muốn hái dưa mà không bị người phát hiện, nhưng đêm nay trăng sáng, không phải là đã bị lộ mặt rồi sao?” Do đó, kẻ trộm dưa này đã thốt lên một bài kệ như sau:

Trăng sáng, ngươi chớ hiện,
Đợi ta hái dưa này.
Ta đem dưa đi rồi,
Mặc ngươi hiện hay không.

Bài thơ muốn nói: “Trăng sáng đừng hiện ra chi, đợi ta hái trộm dưa xong, mặc người xuất hiện bao lâu tùy ý ngươi.”
Lúc đó, vị Tỳ-kheo nhìn thấy liền nghĩ: “Người ăn trộm dưa mà cũng biết làm thơ, tôi cũng có thể”.

Sau đó vị Tỳ-kheo viết một bài kệ:

Ác ma, ngươi chớ hiện,
Chờ ta đoạn phiền não;
Đoạn phiền não kia rồi,
Mặc ngươi hiện hay không.

Ý muốn nói: “ác ma à, ác ma, ngươi đừng có hiện ra, đợi ta dứt trừ phiền não xong, ngươi muốn đến thì tùy ý, làm gì cũng chẳng chi, ta không sợ ngươi nữa!”.

Câu chuyện này đầy tính dí dỏm, có thể từ nhiều khía cạnh mà suy nghĩ, ánh sáng của trăng, nhân duyên tới mặt trăng xuất hiện, ánh sáng xuất hiện có đúng không? Ác ma, ta cũng không thể khống chế, cũng không thể hy vọng, nó xuất hiện hay không xuất hiện, nhân duyên hòa hợp thì tự nó hiện, do đó có cầu xin cũng chẳng có lợi ích gì.

 Đứng trên phương diện người ăn trộm mà nói, muốn ăn cắp dưa, phản ứng phải nhanh nhẹn, không thể chờ khi ánh sáng xuất hiện mới đi hái dưa, như thế thì đã quá chậm trễ. Đạo lý cũng như vậy, chúng ta tu hành mỗi ngày cần phải nỗ lực, tinh tấn, không nên đợi ác ma xuất hiện mà năn nỉ: “Giờ đừng có đến quấy rầy tôi!” Có van xin như vậy cũng chẳng ích gì, tu hành chân chánh là không chờ đợi, hãy thừa lúc khi tuổi còn trẻ có thể nỗ lực huân tập Phật pháp.

Trích “Phước Huệ Tập 2″